Các dấu hiệu ung thư gan hường hiện rõ khi gan gặp tổn thương, tuy nhiên chúng cũng có thể dễ bị nhầm lẫn với các bệnh thông thường khác. Cùng Nhà Thuốc An An tìm hiểu một số dấu hiệu triệu chứng hay hợp nhất ngay trong bài viết này nhé.
Ung thư gan là gì?
Ung thư gan nguyên phát là khối u ác tính bắt đầu ở gan. Có nhiều loại khác nhau:
- Ung thư biểu mô tế bào gan (HCC) hay ung thư gan là loại ung thư nguyên phát phổ biến nhất và bắt đầu từ tế bào chính ở gan, tế bào gan.
- Ung thư đường mật (ống mật) bắt đầu trong các tế bào lót ống mật (nối gan với ruột và túi mật)
- Angiosarcoma, bắt đầu trong các mạch máu (hiếm gặp) có nhiều khả năng xảy ra ở những người trên 70 tuổi.
Ung thư thứ phát ở gan là ung thư bắt đầu ở một bộ phận khác của cơ thể nhưng đã lan đến gan. Ví dụ như ung thư ruột kết hợp với ung thư gan thứ phát.
Điểm qua một số nguyên nhân gây ung thư gan là gì?
Virus viêm gan B hoặc C dẫn đến nhiễm trùng lâu dài có thể gây ung thư gan. Đây là yếu tố nguy cơ lớn nhất được biết đến đối với bệnh ung thư gan nguyên phát.
- Bệnh gan nhiễm mỡ, rối loạn di truyền như bệnh tan máu bẩm sinh, thiếu hụt alpha 1-antitrypsin.
- Bệnh tiểu đường loại 2.
- Viêm gan B hoặc C.
- Tiêu thụ rượu.
- Béo phì.
- Hút thuốc lá.
- Tiếp xúc hóa chất.
Các dấu hiệu ung thư gan thường gặp hiện nay
Ung thư gan thường có ít triệu chứng hoặc dấu hiệu ở giai đoạn đầu, trước khi bệnh tiến triển. Do các triệu chứng khởi phát muộn nên ung thư gan thường được chẩn đoán ở giai đoạn muộn (trừ khi khối u từ gần ống mật và gây tắc nghẽn sớm).
Ung thư gan nguyên phát (bắt nguồn từ gan và khác với di căn gan) là những tổn thương do sự lây lan của ung thư (ví dụ như vú hoặc phổi) đến gan.
Dấu hiệu ung thư gan nguyên phát bắt nguồn từ gan thường được phát hiện sớm hơn so với di căn gan. Nó có thể chiếm một phần đáng kể của gan trước khi được phát hiện.
Một khối u hoặc cục ở bụng
Sờ thấy khối u hoặc cục ứng, sưng tấy ở vùng dưới khung xương sườn bên phải là sự phát triển bất thường các mô trong khoang bụng. Thông thường, khối u này không đau và nếu bạn bị đau, bạn sẽ cảm thấy khó chịu hơn ở những vùng xung quanh khối đó.
Đôi khi ung thư gan cũng gây phì đại lá lách, dẫn đến đau hoặc cảm giác có khối ở vùng bụng trên bên trái.
Đau bụng bên phải có phải dấu hiệu ung thư gan?
Đau, khó chịu hoặc đau nhức ở vùng bụng bên phải dưới xương sườn có thể xảy ra do áp lực từ khối u gan lên cấu trúc hoặc dây thần kinh ở vùng này. Bạn có thể nhận biết bằng cách hít một hơi thật sâu và ấn nhẹ lên dưới xương sườn ở phía bên phải, nếu đau bạn cần đến bệnh viện để kiểm tra. Nếu bạn bị gan to, bạn sẽ cảm thấy mép gan thấp hơn ở bụng.
Đau bả vai phải
Đau bả vai có thể là một triệu chứng lén lút, vì tình trạng có thể không ở bất kỳ vị trí nào gần xương bả vai (do cách các dây thần kinh di chuyển trong cơ thể).
Đây là trường hợp ung thư gan. Khối u có thể kích thích các dây thần kinh báo cho não biết cơn đau đến từ xương bả vai nhưng thực tế nó đến từ gan. Cơn đau này thường được cảm nhận ở vai phải, nó cũng có thể xảy ra ở cả hai bên thậm chí kéo dài đến lưng.
Nếu bạn gặp phải điều này, đặc biệt là khi gần đây bạn không tham gia bất kỳ hoạt động thể chất nào, hãy gặp bác sĩ để được kiểm tra liệu đây có phải dấu hiệu ung thư gan.
Vàng da và mắt
Một dấu hiệu ung thư gan dễ nhận biết đó chính bệnh vàng da, đây là tình trạng da và phần lòng trắng của mắt có màu vàng do sự tích tụ muối mật trong da. Nó dễ dàng được phát hiện dưới ánh sáng tự nhiên hơn là ánh sáng trong nhà.
Hiện tượng vàng da xảy ra khi khối u lớn nằm gần ống mật chủ chèn ép từ bên ngoài hoặc xâm lấn làm gián đoạn dòng chảy của mật hay do ung thư gan trên nền xơ gan dẫn tới suy gan.
Ngoài tình trạng vàng da, một số người còn nhận thấy phân có màu nhạt và trắng thay vì màu nâu. Đồng thời, nước tiểu có thể sẫm màu hơn bình thường, thậm chí không bị mất nước.
Buồn nôn và nôn
Có một số lý do ung thư gan có thể dẫn đến buồn nôn và nôn và đây là triệu chứng phổ biến ở tất cả các giai đoạn của bệnh. Có rất nhiều nguyên nhân khác cũng có thể gây buồn nôn và nôn, nhưng nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên hoặc nghiêm trọng hơn, hãy trao đổi với bác sĩ.
Dấu hiệu ung thư gan Sốt
Sốt nhẹ nhưng dai dẳng, tình trạng không rõ nguồn gốc nhiệt độ cao hơn 101 độ kéo dài trong ba tuần trở lên và không thể gắn với nguyên nhân rõ ràng sau ba lần khám với bác sĩ trở lên (hoặc ba ngày trong bệnh viện) là một triệu chứng khá phổ biến của ung thư gan.
Ung thư gan có thể gây ra tắc nghẽn đường dẫn mật, ứ trệ dòng chảy. Tình trạng này có thể tạo điều kiện nhiễm trùng (viêm đường mật). Một trong những triệu chứng viêm đường mật là sốt cao kèm theo ớn lạnh và khó chịu.
Đầy hơi và khó thở
Đầy hơi và khó thở một trong dấu hiệu ung thư gan giai đoạn đầu, khi ung thư gan phát triển đến một kích thước nhất định, nó sẽ bắt đầu gây áp lực đến các cơ quan xung quanh trong khoang bụng gây ra tình trạng cổ trướng. Ung thư gan thùy trái thường đè lên dạ dày gây đầy hơi, cảm giác no sớm, buồn nôn, triệu chứng trào ngược và khó chịu ở vùng bụng. Lúc đầu có thể có cảm giác như đầy hơi và theo thời gian, chất lỏng tích tụ trong bụng có thể đẩy lên phổi gây khó thở.
Ngứa
Người có bệnh gan mạn tính, xơ gan, ống mật lớn bị tắc nghẽn và ứ mật do axit mật tràn vào hệ tuần hoàn trong da dẫn đến vàng da và cũng có thể gây ngứa. Ngứa là dấu hiệu dễ khiến mọi người bỏ qua nhưng thực tế nó cũng là 1 trong những dấu hiệu ung thư gan do rối loạn chức năng gan. Trường hợp, ngứa liên quan đến rối loạn chức năng gan có thể rất dữ dội hơn, bạn cần đến bệnh viện để kiểm tra.
Giảm hoặc tăng cân không chủ ý
Dấu hiệu ung thư gan giảm hoặc tăng cân mất kiểm soát mà không liên quan đến thay đổi chế độ ăn uống hay tập thể dục hay các tác động bên ngoài, bạn nên cảnh giác và đi khám sớm
Gan đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất. Do đó, khi chức năng suy giảm sẽ khiến người bệnh bị sút cân.
Tăng cân nhanh và bất ngờ cũng là dấu hiệu ung thư gan do chất lỏng tích tụ nhanh chóng trong bụng (cổ trướng).
Chán ăn
Chán ăn có thể xảy ra với nhiều chứng rối loạn và khá nghiêm trọng với các vấn đề về gan đi kèm với cảm giác no nhanh, ngay cả khi chỉ ăn những bữa nhỏ. Vì những triệu chứng này không chỉ là dấu hiệu ung thư gan mà còn báo hiệu các bệnh ung thư khác, bạn cần đến gặp bác sĩ.
Các triệu chứng do hormone khối u gan gây ra là gì?
Một số bệnh ung thư gan tiết ra hormone (hoặc tương tác với thuốc hoặc các hệ thống khác của cơ thể) có thể gây ra các dấu hiệu ung thư gan khác.
Cholesterol cao trong máu
Mức cholesterol trong chế độ ăn uống của bạn có thể góp phần làm tăng nguy cơ ung thư gan. Một số nghiên cứu, cho thấy đó là trường hợp ung thư gan có liên quan đến bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). Ung thư gan cũng có thể gây ra thay đổi trong cách sản xuất và sử dụng lipid (như cholesterol).
Canxi máu tăng cao (tăng canxi máu)
Đối với những người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư, nồng độ canxi trong máu cao là dấu hiệu phổ biến, xảy ra ở 20% đến 30% trường hợp. Có một số nguyên nhân khác nhau có thể góp phần gây tăng canxi máu, một số nguyên nhân tùy thuộc vào loại ung thư.
Thông thường, trong khoảng 80% trường hợp ở bệnh nhân ung thư, lượng canxi trong máu cao có liên quan đến một peptide hormone tuyến cận giáp (PTHrP) do khối u tiết ra. Hội chứng cận ung thư này thường liên quan đến bệnh tiến triển và hiếm khi là dấu hiệu đầu tiên của ung thư gan.
Nhớ rằng, nếu bạn gặp bất kỳ dấu hiệu ung thư gan nào trên, quan trọng nhất là phải thăm bác sĩ để được kiểm tra và đánh giá. Ung thư gan thường được chẩn đoán ở giai đoạn muộn, vì vậy việc tìm ra nguyên nhân và điều trị sớm là quan trọng.
Lượng đường thấp (Hạ đường huyết)
Ung thư tế bào gan có thể dẫn đến lượng đường trong máu thấp (hạ đường huyết) với các dấu hiệu ung thư gan bao gồm:
- Nhịp tim không đều.
- Tê mặt.
- Chóng mặt và ngất xỉu.
- Mệt mỏi.
Gan đóng vai trọng giữ lượng đường trong máu ổn định trong cơ thể, rối loạn chức năng có thể xảy ra do ung thư hoặc các tình trạng liên quan đến ung thư gan. Chúng bao gồm các bệnh lưu trữ glycogen, gây ra bởi các tình trạng di truyền với biến chứng phổ biến như ung thư biểu mô tế bào gan.
Ung thư tuyến tụy ảnh hưởng đến lượng đường trong máu, cũng có thể liên quan vì nó thường lan đến gan gần đó. Bệnh tiểu đường có thể góp phần làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tụy và ngược lại.
Bệnh tiểu đường có thể làm tăng nguy cơ ung thư gan và ung thư tuyến tụy, cũng như ung thư ruột kết, bàng quang và vú . Virus viêm gan B hoặc C mãn tính cũng có thể như vậy. Xơ gan và nhiễm sắc tố sắt mô , một chứng rối loạn chuyển hóa di truyền, cũng khiến bạn có nguy cơ cao hơn, cũng như các yếu tố về lối sống như hút thuốc hoặc béo phì cũng là dấu hiệu ung thư gan giai đoạn đầu phổ biến.
Bệnh vú to ở nam giới (Gynecomastia)
Vú to là dấu hiệu ung thư gan thường gặp ở những người được chỉ định là nam giới khi mới sinh mắc bệnh gan, xơ gan. Các khối u trong gan cũng có thể tiết ra một loại enzyme (Aromatase) góp phần gây ra chứng vú to ở nam giới.
Tầm soát ung thư gan
Theo nhiều bác sĩ, các dấu hiệu ung thư gan lâm sàng sớm nhất thường không điển tình. Vì vậy, trong 2 tuần liên tiếp nếu cảm thấy đau vùng gan, sốt, sụt cân và các dấu hiệu khác, người bệnh nên kịp thời đến cơ sở y tế uy tín để thăm khám, phát hiện dùng thuốc ung thư gan sớm .
Ung thư gan ở giai đoạn muộn thường không có biện pháp điều trị khiến người bệnh gặp khó khăn. Vì vậy, Nhà Thuốc An An khuyên bạn ngay khi có dấu hiệu ung thư gan nghi ngờ trên, người bệnh nên đến các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và điều trị nhanh chóng.
Tài liệu tham khảo:
1/ Dấu hiệu và triệu chứng của ung thư gan | Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ [Ngày đăng 1 tháng 4 năm 2019]. Có sẵn từ https://www.cancer.org/cancer/types/liver-cancer/detection-diagnosis-staging/signs-symptoms.html [trích dẫn 2024 ngày 20 tháng 1]
2/ Viện Y tế và Phúc lợi Úc. Dữ liệu về ung thư gan Canberra: 2023 [trích dẫn 2024 ngày 20 tháng 1]. Có sẵn từ: https://www.aihw.gov.au/reports/cancer/cancer-data-in-australia