Các thông tin bạn cần hiểu về ung thư tuyến giáp thể nhú

5/5 - (2 bình chọn)

Nếu bạn hoặc ai đó bạn biết được chẩn đoán mắc bệnh ung thư tuyến giáp thể nhú, có thể sẽ có nhiều câu hỏi đặt ra liên quan về bệnh này. Theo Thư viện Y khoa Quốc gia (NLM), ung thư thể nhú hay ung thư biểu mô tuyến giáp dạng nhú bắt đầu từ các tế bào nang của tuyến giáp ở cổ. Các tế bào nang tạo ra protein gọi là thyroglobulin, mà tuyến giáp sử dụng để sản xuất hormone.

Ung thư tuyến giáp thể nhú là loại ung thư tuyến giáp phổ biến và có tới 85% tổng số ca ung thư tuyến giáp loại này. Hãy cùng Nhà Thuốc An An xem xét kỹ hơn về căn bệnh ung thư này, nó ảnh hưởng đến ai cũng như cách chẩn đoán và điều trị ra sao ngay trong bài viết này.

Tìm hiểu bệnh ung thư tuyến giáp thể nhú là gì?

Ung thư tuyến giáp thể nhú (PTC) là một loại ung thư phát triển từ các tế bào nang trong tuyến giáp, nơi sản xuất thyroglobulin (một loại protein). Tuyến giáp là một cơ quan nhỏ dạng con bướm nằm ở phía trước cổ, chịu trách nhiệm sản xuất hormone quan trọng cho cơ thể.

Ung thư tuyến giáp PTC thường phát triển chậm và chỉ tập trung ở một thùy của tuyến giáp. Có một số loại phụ của PTC, nhưng phân nhóm nang trứng là phổ biến nhất. Mặc dù hiếm ở trẻ em, PTC vẫn là loại ung thư tuyến giáp phổ biến nhất, chiếm khoảng 80% – 85% các trường hợp ung thư tuyến giáp.

PTC có thể ảnh hưởng đến hầu hết mọi người, nhưng thường xảy ra ở người trung niên và phụ nữ. Mặc dù là một loại ung thư, ung thư tuyến giáp nhú PTC có tiên lượng tổng thể tốt nhất trong các loại ung thư tuyến giáp và có thể điều trị thành công và ít gây tử vong.

Khi di căn, Ung thư PTC thường lan đến các hạch bạch huyết ở cổ trước và khoảng 30% số người bị PTC sẽ có di căn sang các bộ phận khác cơ thể.

Tìm hiểu bệnh ung thư tuyến giáp thể nhú là gì?
Tìm hiểu bệnh ung thư tuyến giáp thể nhú là gì?

Hiện nay ung thư tuyến giáp thể nhú có mấy giai đoạn tiến triển

Dưới đây là các giai đoạn cơ bản của ung thư tuyến giáp thể nhú:

  • Giai đoạn 1: Khối u được hạn chế trong tuyến giáp và có kích thước 2cm hoặc nhỏ hơn.
  • Giai đoạn 2: Khối u lớn hơn 2cm nhưng vẫn giới hạn trong tuyến giáp.
  • Giai đoạn 3: Ung thư tuyến giáp thể nhú giai đoạn 3 khối u lan đến các hạch bạch huyết hoặc các cấu trúc gần đó, như khí quản hoặc thực quản.
  • Giai đoạn 4: Khối u lan đến các vị trí xa trong cơ thể, như phổi hoặc xương.

Đây là giai đoạn cơ bản cho ung thư tuyến giáp thể nhú, nhưng với độ tuổi từ 55 tuổi trở lên sẽ hơi khác biệt.

Triệu chứng ung thư tuyến giáp thể nhú là gì?

Các triệu chứng của ung thư tuyến giáp thể nhú thường bao gồm một khối u hoặc nốt sần không đau trên tuyến giáp. 

Trong giai đoạn đầu, bệnh nhân chỉ phát hiện khi kiểm tra sức khỏe, siêu âm vùng cổ và phát hiện có khối u.

Thông thường, PTC không gây ra nhiều triệu chứng khác, nhưng một số trường hợp, có thể đau ở cổ, hàm hoặc tai do áp lực từ khối u. Khàn giọng, khó nuốt xảy ra khoảng 20%, nếu khối u lớn đủ để ảnh hưởng đến khí quản hoặc thực quản gây khó thở hoặc khó nuốt.

Di căn hạch ở cổ thường là ở nhóm VI, hạch máng cảnh cùng bên và hiếm khi xuất hiện ở nhóm hạch khác. Hạch thường có cảm giác rắn, không đau, có thể di động khi chưa bị xâm lấn, nhưng khi hạch to và bị xâm lấn, sự di động của hạch sẽ bị hạn chế.

Nguyên nhân gây ra căn bệnh ung thư tuyến giáp thể nhú?

Nguyên nhân chính xác gây ra ung thư tuyến giáp thể nhú vẫn chưa được biết đến, nhưng các yếu tố nguy cơ đã được xác định như tiếp xúc với bức xạ và các điều kiện di truyền.

Người tiếp xúc với bức xạ ion hóa đáng kể có nguy cơ cao hơn phát triển ung thư tuyến giáp thể nhú như điều trị bức xạ ngoại trị vào vùng cổ, phơi nhiễm từ sự kiện hạt nhân như thảm họa Chernobyl.

Ngoài ra, một số điều kiện di truyền có thể tăng nguy cơ ung thư tuyến giáp như: hội chứng Gardner, hội chứng Werner và phức hợp Carney loại 1. Tuy nhiên, chỉ có khoảng 5% trường hợp tuyến giáp nhú liên quan đến điều kiện di truyền này.

Bác sĩ thường chẩn đoán ung thư tuyến giáp thể nhú ra sao?

Các xét nghiệm và thủ tục được các y bác sĩ sử dụng để chẩn đoán ung thư tuyến giáp gồm:

  • Khám sức khỏe: Bác sĩ sẽ kiểm tra cổ của bạn để phát hiện thay đổi trong tuyến giáp, như một khối u hay có các nốt sần. Bác sĩ có thể đưa ra các câu về yếu tố nguy cơ như tiếp xúc với bức xạ trước đây, tiền sử gia đình về ung thư tuyến giáp.
  • Xét nghiệm nồng độ hormone tuyến giáp: Xét nghiệm này đo nồng độ hormone kích thích tuyến giáp (TSH) và hormone sản xuất bởi tuyến giáp để đánh giá sức khỏe tuyến giáp.
  • Siêu âm: Phương pháp được sử dụng để phát hiện các nốt sần và xác định xem chúng có thể là ung thư tuyến giáp thể nhú hay không.
  • Sinh thiết chọc hút bằng kim nhỏ: Bác sĩ sử dụng kim để lấy mẫu mô từ nốt tuyến giáp để kiểm tra dưới kính hiển vi và xác định xem có ung thư hay không.
  • Quét iốt phóng xạ: Phương thức này được sử dụng để phát hiện tế bào ung thư tuyến giáp trong cơ thể.
  • Xét nghiệm hình ảnh khác: Các xét nghiệm như chụp CT và MRI được sử dụng để đánh giá phạm vi lan rộng ung thư.
  • Xét nghiệm di truyền: Nếu cần, bác sĩ có thể khuyên bạn nên thực hiện xét nghiệm di truyền để tìm hiểu nguyên nhân bệnh và nguy cơ mắc ung thư khác.

Phương pháp điều trị ung thư tuyến giáp dạng nhú

Phương pháp điều trị ung thư tuyến giáp thể nhú thường phụ thuộc vào kích thước của khối u và mức độ lan rộng của ung thư (di căn).

Phẫu thuật là phương pháp điều trị phổ biến nhất cho PTC. Tùy thuộc vào kích thước và vị trí của khối u, bác sĩ có thể loại bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp. Trong trường hợp ung thư đã lan đến hạch bạch huyết ở cổ, bác sĩ sẽ xem sét loại bỏ các hạch bạch huyết ảnh hưởng tại thời điểm phẫu thuật ban đầu hoặc sau đó.

Nếu phẫu thuật loại bỏ toàn bộ tuyến giáp, bạn sẽ cần phải sử dụng thuốc thay thế hormone tuyến giáp trong suốt cuộc đời còn lại.

Các phương pháp điều trị bổ sung cho PTC bao gồm:

Liệu pháp radioiodine (iốt phóng xạ): Các tế bào tuyến giáp và tế bào ung thư tuyến giáp thể nhú thường hấp thụ iốt. Vì vậy, iốt phóng xạ có thể được sử dụng để phá hủy tất cả các tế bào tuyến giáp còn lại và tế bào ung thư sau khi phẫu thuật.

Xạ trị: Tia phóng xạ ion hóa để tiêu diệt tế bào và ngăn tế bào ung thư phát triển. Xạ trị nội bộ (brachytherapy) đặt hạt phóng xạ trong hoặc xung quanh khối u.

Hóa trị: Thuốc hóa trị qua tĩnh mạch hoặc uống để tiêu diệt tế bào ung thư và ngăn chặn sự phát triển của nó. Hóa trị thường ít được sử dụng, chỉ khi cần thiết.

Những phương pháp này thường được sử dụng độc lập hoặc kết hợp để điều trị ung thư tuyến giáp thể nhú.

Tác dụng phụ và biến chứng của phẫu thuật tuyến giáp:

Các tác dụng phụ và biến chứng có thể xảy ra khi điều trị ung thư tuyến giáp thể nhú bao gồm:

Suy giáp vĩnh viễn: (nồng độ hormone tuyến giáp thấp), là một tác dụng phụ dự kiến của phẫu thuật cắt tuyến giáp và liệu pháp radioiodine. Điều này đòi hỏi việc sử dụng thuốc hormon tuyến giáp thay thế trong suốt cuộc đời sau khi trải qua phương pháp điều trị này.

Biến chứng phẫu thuật ung thư tuyến giáp thể nhú:

  • Nhiễm trùng.
  • Vô tình loại bỏ hoặc làm hỏng tuyến cận giáp ảnh hưởng đến nồng độ canxi trong máu.
  • Tổn thương dây thần kinh thanh quản tái phát, gây ra khàn giọng và yếu giọng nói.
  • Tác dụng phụ và biến chứng của liệu pháp iốt phóng xạ:

Tác dụng phụ tiềm ẩn:

  • Buồn nôn và nôn.
  • Viêm tuyến nước bọt (Siladen).
  • Nhiễm độc giáp thoáng qua (sự dư thừa hormon tuyến giáp).
  • Xơ phổi (tình trạng tổn thương và sẹo mô phổi).
  • Vô sinh.
  • Nguy cơ nhỏ mắc bệnh bạch cầu, ung thư vú hoặc ung thư bàng quang.

Tỷ lệ sống sót của ung thư tuyến giáp thể nhú là bao nhiêu?

Nhìn chung, triển vọng của ung thư tuyến giáp thể nhú là tích cực, đặc biệt nếu bạn được chẩn đoán khi còn trẻ và có một khối u nhỏ. PTC thường có thể được điều trị thành công và ít khi gây tử vong, kể cả khi đã lan đến các hạch bạch huyết ở cổ.

Tuy nhiên, các yếu tố có thể làm giảm tiên lượng bao gồm:

  • Tuổi trên 55 khi chẩn đoán.
  • Có một khối u lớn.
  • Ung thư di căn.
  • Có một loại phụ hiếm gặp ung thư tuyến giáp thể nhú PTC, thường khó chữa trị hơn.

Tỷ lệ sống sót sau ung thư biểu mô tuyến giáp thể nhú là rất cao. Hơn 90% người lớn mắc ung thư tuyến giáp PTC sống sót ít nhất 10 đến 20 năm sau khi điều trị.

Một số loại ung thư tuyến giáp thể nhú bạn nên biết 

  • Ung thư tuyến giáp thể nhú cổ điển: Đây là loại phổ biến nhất, chiếm khoảng 55–65% các trường hợp. Đặc điểm là tế bào ung thư mở rộng giống như ngón tay vào tuyến giáp.
  • Ung thư tuyến giáp nhú biến thể nang: Loại này có các tế bào nang, sắp xếp tương tự như ung thư tuyến giáp nang, chiếm khoảng 23–41% các trường hợp.
  • Ung thư tuyến giáp nhú biến thể tế bào cao: Đặc điểm là các tế bào kéo dài hoặc cao hơn, thường tích cực hơn ung thư tuyến giáp nhú cổ điển.
  • Ung thư tuyến giáp nhú biến thể xơ cứng lan tỏa: Loại này hiếm gặp và ảnh hưởng đến người trẻ tuổi, tế bào ung thư lan rộng khắp tuyến giáp, làm cho tuyến trở nên cứng và cao su.
  • Ung thư tuyến giáp nhú biến thể giống như Warthin: Tương đối hiếm, có mô bạch huyết trong khối u và được đặt tên theo khối u Warthin trong tuyến nước bọt.
  • Ung thư tuyến giáp nhú biến thể tế bào cột: Không phổ biến, có các tế bào cao hình cột trong khối u, khác biệt với tế bào ung thư tuyến giáp thể nhú điển hình.

Ung thư tuyến giáp thể nhú chiếm 80 đến 90% tổng số ung thư tuyến giáp. Tỷ lệ nữ:nam là 3:1, về xuất hiện hầu hết các bệnh nhân có độ tuổi từ 30 đến 60. Khối u thường phát triển mạnh hơn ở bệnh nhân cao tuổi. Nhiều ung thư biểu mô thể nhú có chứa các yếu tố nang. Một biến thể được gọi là tăng sản tuyến giáp thể nang không xâm lấn với các đặc điểm hạt nhân giống thể nhú (trước đây gọi là biến thể nang trứng đóng gói không xâm lấn của carcinoma tuyến giáp nhú).

Đây là một loại ung thư tuyến giáp phổ biến và có tiên lượng tốt nhất trong các loại ung thư tuyến giáp. Tuy nhiên, nguy cơ vẫn tồn tại và việc điều trị ngay khi phát hiện là rất quan trọng, vì việc trì hoãn có thể làm mất đi cơ hội điều trị bệnh hiệu quả. Tuy nhiện bạn không thể tự phòng ngừa ung thư tuyến giáp thể nhú, do đó việc kiểm tra và tầm soát khi có nguy cơ là điều cần thiết để phát hiện sớm căn bệnh ung thư này.

Lưu ý: Thông tin cung cấp trong bài viết Nhà Thuốc An An chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán khoa. Để biết chính xác tình trạng bệnh ung thư tuyến giáp, bạn cần tới các cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ thăm khám và tư vấn phác đồ điều trị ung thư tuyến giáp thể nhú hiệu quả.

Nguồn tham khảo: 

1/ Mọi điều bạn cần biết về ung thư tuyến giáp dạng nhú ( tác giả, Được đánh giá về mặt y tế bởi Julie Scott vào ngày 22 tháng 5 năm 2023): https://www.healthline.com/health/cancer/papillary-thyroid-cancer, truy cập ngày 12/03/2024

2/Ung thư biểu mô tuyến giáp nhú: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK536943/, truy cập ngày 12/03/2024

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *